Μαρία Τζομπανάκη: "Ευλογήθηκα σαν γυναίκα"

«Μάχομαι με τον εγωισμό μου» δηλώνει ευθαρσώς η ηθοποιός Μαρία Τζομπανάκη σε μία εκ βαθέων συνέντευξή της στην «Espresso της Κυριακής». Η Μαρία των βράχων της Κρήτης, η Μαρία της Τέχνης, η Μαρία του πολιτικού πολιτισμού απαντά σε 39+1 ερωτήσεις επί προσωπικού, μιλώντας για τους αγανακτισμένους, την κρίση, τη φτώχεια, τα όνειρα και τους εφιάλτες της, τα ψέματα και τις αλήθειες της, τα αγαπημένα της πρόσωπα και τα λατρεμένα της αντικείμενα και…
    
1. Πώς κρίνετε το κίνημα των αγανακτισμένων; Η αγανάκτηση, για μένα, πρέπει να κατευθύνει τα βέλη της προς τέσσερα μεγάλα λάθη μας: τη συναισθηματική οκνηρία μας, να ακολουθούμε σαν πρόβατα και να ψηφίζουμε για αρχηγούς μας (!) άκαρδους, ψεύτες, αναίσθητους. Κόμματα πεθαμένα ιδεολογικά, που συντηρούν με μνημόσυνα τις ιδέες που τα ανέδειξαν κάποτε σε δύναμη... 

Την απληστία μας σαν λαός, να αψηφούμε τις μεγάλες αρετές της πανώριας -ακόμα και τώρα- Ελλάδας και να ξεπουλάμε ξανά και ξανά, χωρίς πολιτισμική αιδώ, τα πάντα. Αποχαυνωμένοι από το ευρώ, που «πολλαπλασίασε», φευ, τη δραχμούλα, στήθηκε σκηνικό-μπερντές για κοινωνικούς «πρωταγωνιστές» της δεκάρας...
Την έπαρσή μας να θεωρήσουμε εαυτούς πρίγκιπες ή μάγκες και να γυρίσουμε την πλάτη στη μόνη διέξοδο που απέμεινε στον τόπο για να επιζήσει, τον πολιτισμό. Εδώ οι νέες γενιές απαξιώνουν ακόμα και τη γλώσσα μας. Ούτε τη γράφουν ούτε και θέλουν να τη μιλάνε πια και σ' αυτό φταίμε όλοι!
Την αδιαφορία μας, τη χαζή, τη βλαβερή, την εγκληματική προς τη διάσωση και διατήρηση της γαίας ομορφιάς μιας προικισμένης σε ομορφιά πατρίδας. Καίμε δάση, βρομίζουμε δρόμους, αλάνες, ρέματα, παραλίες. Και αντί να επαναεκπαιδευτούμε με μέτρο την ομορφιά, γεμίζουμε σκουπίδια την ψυχή και το μυαλό των επόμενων γενεών με την αμετροέπεια της ηλίθιιας συμπεριφοράς μας. Υπό αυτές τις σκέψεις, θα έπρεπε να είμαστε όλοι αγανακτισμένοι.

2. Κατά πόσο οι ηθοποιοί έχουν χτυπηθεί από την κρίση; Χιλιάδες νέοι, που δεν μπορούν όλοι να κάνουν αυτήν τη δουλειά, βγήκαν σε μια εποχή που η προσφορά είναι τεράστια και η ζήτηση αντιστρόφως ελαχιστοποιημένη. Αυτό δημιουργεί ένα ανελέητο «μέλλον» για τους 99 από τους 100 ηθοποιούς.

3. Ποιους θεωρείτε υπεύθυνους της ελληνικής χρεοκοπίας; Πρώτα την εθελοτυφλία μας. Και μετά, όσο κι αν το βρίσκουν οι «ειδικοί» γραφικό, αιώνες τώρα η Ελλάδα για πολλούς λόγους, ίσως όχι με τις ίδιες αφορμές κάθε φορά, ήταν και είναι ένα έδεσμα σπουδαίο που πολλοί θα ’θελαν στο τραπέζι τους. Δεν τα κατάφεραν με το μαχαίρι πιο παλιά, τα κατάφεραν με τη διαφθορά του χρήματος και της εξουσίας. Μπράβο μας που επιτρέψαμε να μας κρεμάσουν ανάποδα.

4. Ποια τιμωρία τους αξίζει; Σε ποιους απ’ όλους; Για τι απ' όλα;

5. Μήπως η φτώχεια μας κάνει πιο προσγειωμένους;Αλλους τους προσγειώνει κι άλλους τους γκρεμίζει. Οσο πιο ψηλά πετούσε κάποιος με φτερά Ικαρου, τώρα που ξεκόλλησαν η πτώση είναι θάνατος. Οι ελάχιστοι που έχουν τα λιγότερα τραύματα είναι αυτοί που τόλμησαν τα μεγάλα «όχι». Αυτοί ίσως ανασηκώσουν τους κατάκοιτους. Ισως αν το δουν όλοι αυτό, αν το βλέμμα στραφεί προς αυτούς, να έχουμε ελπίδα.

6. Γιατί υπάρχει ο άνθρωπος στον κόσμο; Για να πλουτίσει και να εξουσιάσει; Για να εξελίσσεται. Ενώ θα μπορούσαμε να συνομιλούμε με το Σύμπαν, τα κάναμε πλακάκια με τη ματαιοδοξία της εξουσίας όλων των ειδών...

7. Τι σας δημιουργεί ευτυχία; Η αγάπη. Πιο πολύ αυτή.

8. Και τι δυστυχία;Το σκοτάδι στις καρδιές των ανθρώπων. Που έχει πολλαπλασιαστεί και είναι ορατό πλέον. Κενή η ζωή χωρίς αγάπη. Οπου υπερισχύει το σκοτάδι του εγωισμού, του θυμού, της υπεροψίας, της απληστίας, αυτή δεν βρίσκει χώρο.

9. Ποια είναι η έγνοια που σας ξυπνά κάθε πρωί;Και να σας την πω δεν θα με πιστέψετε. Δεν έχει αφετηρία της κάτι προσωπικό μου.

10. Και με ποια σκέψη κοιμάστε;Με την ίδια που ξυπνώ...

11. Τι όνειρα βλέπετε;Δελφίνια, νερά, ανθρώπους που έφυγαν, χρώματα.

12. Και τι εφιάλτες;Δεν βλέπω όταν κοιμάμαι. Οντας ξύπνια θωρώ και τους απωθώ.

13. Η πιο μαύρη μέρα σας;Ο πρώτος θάνατος που βίωσα.

14. Η πιο ανθισμένη;Κλισέ: το πιο απενοχοποιημένο, η γέννηση του γιου μου.

ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΨΕΜΑΤΑ 
15. Ποιες αλήθειες έχετε πει;Τις πιο δύσκολα ν' ακουστούν. Σε μένα και σ' αυτούς που το άντεξαν. Αλλά είναι αλήθειες που σώζουν.

16. Και ποια ψέματα;Το πιο μεγάλο το είχα πει στον εαυτό μου, τότε που νόμισα πως δύναμαι να δημιουργήσω ασχολούμενη με την πολιτική.

17. Τολμάτε να πείτε έστω ένα ελάττωμά σας;Για την υπεροψία και για τον εγωισμό έχω δώσει σκληρές μάχες κι ακόμα αυτοεκπαιδεύομαι.

18. Μπορείτε να μας πείτε μια ενοχή σας;Για όποιο λάθος έκανα μεγαλώνοντας τον γιο μου. Για ό,τι μπορεί να τον πίκρανε εξαιτίας μου.

19. Και μία ανεκπλήρωτη επιθυμία σας;Μία και μεγάλη... μυστικό κι αυτή. Χα χα! Σας κρύβω τα καλύτερα!

ΑΓΑΠΗ ΕΙΝΑΙ...
20. Το αγαπημένο σας αντικείμενο;Ενα βιβλίο.

21. Το αγαπημένο σας πρόσωπο;Ο γιος μου. Τα βαφτιστήρια μου, τα ανίψια μου, τα αδέλφια μου, οι μαθητές μου, οι φίλοι μου.

22. Κλαίτε συχνά;Ναι. Και όχι για μένα.

23. Γελάτε εύκολα;Ναι! Εχω χιλιάδες λόγους! Κάθε στιγμή που ζω.

24. Μισείτε εύκολα;Οχι! Δεν τα κατάφερα ούτε όταν ήμουν άπειρη και αψίμαχη. Τώρα είναι αδύνατον. Το μοναδικό συναίσθημα που αποστρέφομαι και λυπάμαι για όσους το νιώθουν... οδηγεί στο χάος.

25. Συγχωρείτε εύκολα ή δύσκολα;Συγχωρώ δίκαια.

26. Αγαπάτε δύσκολα;Μα τι λέτε; Ο,τι είναι καθαρό και ωραίο το αγαπώ αντανακλαστικά! Κανείς κόπος. Δεν μιλάμε για την ερωτική έλξη βέβαια, που τη συγχέουν με την αγάπη.

«Η μοναχικότητα είναι αρετή»
Σχολιάστε μας με λίγες λέξεις τα παρακάτω:
27. Τρόπος ζωής: Φύση. Ταξίδια. Πολύ διάβασμα. Μεγάλη αγάπη στην παράδοση, λατρεία στον τόπο μου.

28. Δελτία των 8: «Αποφεύγω πια, με στενοχωρεί».

29. Εφημερίδες: Ναι, Σαββατοκύριακο μία.

30. Διαδίκτυο: Καλή χρήση, όχι εθισμός.

31. Ερωτας: Ευλογήθηκα σαν γυναίκα.

32. Θάνατος: Ανάσταση!

33. Εξουσία: Αλαζονεία!

34. Τέχνη: Αναγέννηση, ελπίδα.

35. Προδοσία: Χαϊδεμένο παιδί του κακού.

36. Αμαρτία: Αδικία.

37. Μοναξιά: Η μοναξιά είναι σκληρή, όταν τη βιώνουν εσωτερικά οι άνθρωποι. Είναι έρημοι τότε. Η μοναχικότητα είναι αρετή για μένα, ενώ η μοναξιά δυστυχία.

38. Πλήθος: Φασαρία.

39. Ψυχή: Η υπέρβαση του ανθρώπου στη συμπόνια.

+1. Κάνετε μια δύσκολη ερώτηση στον εαυτό σας:

Ερώτηση: Θα ήθελες, Μαρία, να ξανάρθεις σ’ αυτήν τη ζωή; Απάντηση: Μόνο για ν' αγαπήσω πάλι. Φάρος που δεν σημάδεψε στεριά μα αυλακωμένους ουρανούς και ανήσυχα καράβια είναι η ζωή μου...