Κωνσταντίνος Ρήγος:Η «γυμνή αλήθεια» ενός εκκεντρικού σκηνοθέτη

«Αντιφατικός», «αιρετικός», «προβοκάτορας», «προκλητικός»... Ο Κωνσταντίνος Ρήγος, ένας από τους πιο ταλαντούχους χορογράφους και σκηνοθέτες του καιρού μας, που ξεχωρίζει για την ιδιαίτερη άποψη και το στιλ του, δεν φαίνεται να νοιάζεται για τις «ταμπέλες» που του έχουν βάλει οι εκάστοτε... επικριτές του, αφού απολαμβάνει την επιτυχία του - είτε αυτή προέρχεται από τον χώρο του avant garde θεάματος είτε από το λεγόμενο «star system».

Πριν από λίγες μέρες ανέβηκε στο θέατρο το έργο «Κόκκινα φανάρια», που βασίζεται στην ομώνυμη ταινία του Αλέκου Γαλανού. Ο Κωνσταντίνος Ρήγος, που υπογράφει την παράσταση, μία ακόμα φορά τράβηξε τα βλέμματα πάνω του με γνωστά σχόλια του τύπου «Η παράσταση με τα πολλά γυμνά...» και «Είναι όπως το περιμέναμε, το γυμνό κυριαρχεί όπως πάντα στις δουλειές του Ρήγου».

Οσο γνωρίζουν από παλιά τις ευφάνταστες παραστάσεις του θα θυμούνται ότι στο «Δάφνις και Χλόη» υπήρχαν γερές δόσεις γυμνού (το οποίο όμως δεν ενόχλησε ιδιαιτέρα το κοινό γιατί «πέρασε» με μια ρομαντική διάθεση), ενώ στον «Ικαρο» το κοινό έφευγε από την αίθουσα άκρως... σοκαρισμένο (υπήρχε εκείνη η σκηνή όπου ο χορευτής φορούσε μόνο ένα σακάκι και τα γεννητικά του όργανα ήταν διαρκώς σε κοινή θέα, αλλά και μια αεροσυνοδός με τσιγάρο και σιθρού φόρεμα πάνω στο οποίο προβαλλόταν σκηνές πορνό του ’70)! Ο ίδιος πάντως, αιτιολογώντας την ύπαρξη του... ακραίου γυμνού στον «Ικαρο», δήλωσε πως το έκανε... προβοκατόρικα γιατί «ήθελε να κάνει μια αυστηρή κριτική της κοινωνίας, της ματαιοδοξίας, της ψευτιάς». Η αλήθεια είναι πως, ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί κανείς ή όχι με το «γυμνό», που πραγματικά κυριαρχεί σε όλες σχεδόν τις δουλειές του χορογράφου-σκηνοθέτη, αυτό είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του καλλιτεχνικού του προφίλ.

Διαβάζοντας τις περισσόότερες συνεντεύξεις που έχει δώσει ο Κωνσταντίνος Ρήγος (από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 που «μπήκε» δυναμικά στον χώρο ως δημιουργός της πρωτοποριακής χορο-θεατρικής ομάδας «Οκτάνα» μέχρι σήμερα) διαπιστώνει κανείς πως το γυμνό ήταν πάντα η μόνιμη ερώτηση στην οποία θα έπρεπε να δώσει τις... απαντήσεις του. «Κατ’ αρχάς, δεν καταλαβαίνω γιατί θεωρούν περίεργο το να υπάρχει γυμνό στο θέατρο ή στον χορό, όταν στην τηλεόραση και στα περιοδικά, π.χ., γυμνό υπάρχει κατά κόρον» έχει δηλώσει ο ίδιος. Και υπογράμμισε: «Το γυμνό χρησιμοποιείται παντού. Ενα γυμνό σώμα είναι ό,τι πιο ελεύθερο υπάρχει. Μου λένε βέβαια πολλές φορές ότι το γυμνό σώμα έχει σημεία επίμαχα τα οποία δεν μπορούν να χορογραφηθούν - ίσως διότι κινούνται από μόνα τους. Κάποια στιγμή είχα σκεφθεί κάτι σαν test drive: αν σε μια παράσταση ένας χορευτής ή μια χορεύτρια ήταν γυμνοί από την αρχή ώς το τέλος, από ένα σημείο και μετά δεν θα το παρατηρούσε κανείς. Τελικά δηλαδή το γυμνό προκαλεί σοκ μόνο τη στιγμή που εμφανίζεται. Από την εμφάνισή του και ύστερα χάνει».

Από το 2001 ώς το 2005 ο Κωνσταντίνος Ρήγος διατέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής του Χοροθεάτρου του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδας, ανεβάζοντας με το δικό του «αιρετικό» στιλ μια σειρά από εντυπωσιακές παραστάσεις. H δουλειά του όμως δεν φάνηκε να... άρεσε στον Νικήτα Τσακίρογλου, αφού έναν χρόνο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ως καλλιτεχνικός διευθυντής του ΚΘΒΕ τον απέλυσε. Εκείνη την περίοδο μεταξύ τον δύο αντρών ξέσπασε μεγάλη κόντρα με πολλά «πυρά». Ο Ρήγος τον κατήγγειλε ότι άρχισε να περιορίζει τις παραστάσεις του Χοροθεάτρου γιατί έχει προβλήματα με το γυμνό, σε μια εποχή που το λιγότερο που απασχολεί τους δημιουργούς είναι η σεμνοτυφία... Η διένεξη τους είχε και κομματικές αναφορές: «Ο,τι έκανα το πίστευα. Θα συνεχίσω να το κάνω με οποιαδήποτε κυβέρνηση υπάρχει σε αυτό τον τόπο. Δεν είμαι εργολάβος, ούτε ζω με μίζες. Ούτε ποτέ επιδίωξα την εύνοια κανενός. Δεν διορίστηκα χαριστικά σε αυτή τη θέση. Την πήρα με τη δουλειά μου, που είχε αναγνωριστεί. Πιστεύω στις ικανότητές μου, στην τέχνη και στους συνεργάτες μου. Τα υπόλοιπα σενάρια και την παραφιλολογία τού τα αφιερώνω» είπε, μεταξύ άλλων, ο... οργισμένος χορογράφος.

Λίγο πριν εκπνεύσει η πρώτη δεκαετία του 2000 ο Κωνσταντίνος Ρήγος ανεβάζει τον «Καρυοθραύστη», μια παράσταση γιατί την οποία γίνεται μεγάλος... ντόρος, αφού σε αυτή πρωταγωνιστεί μια τρανσέξουαλ. Είναι η Μυρτώ Κοντονή, με την οποία ο χορογράφος γνωρίζεται καλά, αφού έχει συνεργαστεί και στο παρελθόν μαζί της (ως... χορευτής) και την υπερασπίζεται με τον πιο θερμό τρόπο: «Το να διαλέξεις το φύλο σου απαιτεί τρομερή δύναμη, αλλά είναι επιλογή. Εάν αυτό την κάνει ευτυχισμένη, θα τη στηρίξω ώστε να μην αποτελέσει μία ακόμη κοπέλα που θα καταλήξει στο περιθώριο. Δίνοντάς της τον πρωταγωνιστικό ρόλο στον “Καρυοθραύστη”, θεωρώ ότι της έδωσα τον χώρο που χρειαζόταν για να φτιάξει την καινούργια της ταυτότητα» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά.

Εκείνη την περίοδο ο Ρήγος αναφέρεται κατά κόρον στην ελευθερία του ατόμου να επιλέγει τη σεξουαλική του ταυτότητα. Ετσι γίνεται πολύ προσφιλής στους ομοφυλόφιλους, τους οποίους μάλιστα «σκηνοθετεί» στην παρέλασή τους στην Αθήνα. «Ανέλαβα το Athens Gay Pride για τον ίδιο λόγο που θα οργάνωνα και ένα αντιρατσιστικό φεστιβάλ: πιστεύω ότι ο κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα να είναι αυτό που είναι. Δεν θα έκανα ποτέ κάτι που δεν θα πίστευα στην αξία της ύπαρξής του. Είτε έχει να κάνει με τη σεξουαλικότητα είτε με τα χρώματα, είναι καιρός πλέον να δοθεί χώρος στους ανθρώπους, και όχι στις προτιμήσεις τους. Καλό είναι να “επιτρέψουμε” πια στον καθέναν το δικαίωμα στην αξιοπρέπεια και στις προσωπικές επιλογές σε αυτή τη χώρα που παραπαίει στο ψεύτικο glamour και το “δήθεν”». Ο Κωνσταντίνος Ρήγος δεν δείχνει να νοιάζεται καθόλου για τα σχόλια των επικριτών του και μάλλον απολαμβάνει την επιτυχία, από όπου κι αν προέρχεται. «Κανείς δεν μπορεί να με μετακινήσει από αυτό που επιθυμώ. Η επιλογή μου να δουλεύω, για παράδειγμα, και με τραγουδιστές είναι γιατί μου αρέσει και αυτός ο κόσμος, που παίζει με την έντονη δημοσιότητα που φωτίζεται τόσο δυνατά και ταυτόχρονα είναι τόσο μοναχικός! Ολοι λένε για τη λάμψη, κάνεις δεν λέει για το τι κρύβεται πίσω από αυτήν» υποστηρίζει και... εξοστρακίζει κάθε «εχθρό» του που επιδιώκει να τον «στήσει στον τοίχο» με την ... προβοκατόρικη επωδό του: «Κάνω πράγματα που μου αρέσουν και μόνο το κακό γούστο με σοκάρει».

Τα μπουζούκια και τα αστέρια της πίστας
Τα τελευταία χρόνια το όνομά του έχει συνδεθεί με το star system των... μπουζουκιών, αφού αναλαμβάνει να σκηνοθετήσει βιντεοκλίπ λαϊκών τραγουδιστών (τύπου Πέγκυ Ζήνα, Πάολα, Νίκος Οικονομόπουλος και λοιπά... αστέρια της πίστας), ενώ προσφέρει τα «φώτα» του σε επιδείξεις μόδας( έχει βάλει τη σφραγίδα και του και στο MAD WALK)  και σε άλλες εμπορικές εκδηλώσεις που θεωρούνται... «φρου-φρου κι αρώματα»). Με άλλα λόγια, μπαινοβγαίνει με ξεχωριστή μαεστρία από τον χώρο της avand garde σε εκείνον της... φτηνής ιλουστρασιόν διασκέδασης. Γεγονός που -από φίλους και εχθρούς του- έχει σχολιαστεί ποικιλοτρόπως, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που τονίζουν πως «η περίπτωσή του είναι μοναδική, αφού πρόκειται για έναν καλλιτέχνη με δύο πλευρές, μία φωτεινή και μία αρνητική, οι οποίες συνδυάζονται με τέτοιο τρόπο που η μια δεν αναιρεί την άλλη».

Η περιπέτεια με Ελευθερίου και Γιώρκα

Ο Κωνσταντίνος Ρήγος έχει ασχοληθεί και με τη Γιουροβίζιον, σκηνοθετώντας και χορογραφώντας τις συμμετοχές του Λούκα Γιώρκα το 2011 και της Ελευθερίας Ελευθερίου το 2012. Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να πούμε πως στη «θέση» αυτή τα περασμένα χρόνια βρισκόταν ο συνάδελφός του Φωκάς Ευαγγελινός, ο οποίος κατάφερε να φέρει και το πρώτο βραβείο στη χώρα μας με την Ελενα Παπαρίζου, που πραγματικά εξέπληξε το κοινό όχι μόνο με τη φωνή της, αλλά και με τις ιδέες του χορογράφου της. Αντίθετα ο Ρήγος (ειδικά με την εμφάνιση της Ελευθερίας Ελευθερίου η οποία... πάτωσε) δεν μπόρεσε να βγάλει στην ευρωπαϊκή σκηνή τις πραγματικά πολύ εντυπωσιακές εμπνεύσεις του, που βλέπουμε σε παραστάσεις αλλά και σε βιντεοκλίπ τα οποία υπογράφει. «Αυτό που άξιζε ήταν το ζεϊμπέκικο του Λούκα, το οποίο ξεσήκωσε το κοινό» είπαν για τη δουλειά του με τον Κύπριο τραγουδιστή. Οσο για το «ελληνικό φως» που ήθελε να βγάλει με την εμφάνιση της Ελευθερίας, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος, το μόνο που κατάφερε ήταν να δούμε μια τραγουδίστρια με σούπερ αποκαλυπτική εμφάνιση...

espresso