18 χρόνια χωρίς τον Μάνο Χατζηδάκι

Ο Μάνος Χατζιδάκις γεννήθηκε στην Ξάνθη, στις 23 Οκτωβρίου 1925 και αποτέλεσε έναν από τουςσημαντικότερους Έλληνες μουσικοσυνθέτες, που άφησε ένα πλούσιο διαχρονικά έργο. Μάλιστα, θεωρείται πως συνέδεσε τη λόγια με τη λαϊκή μουσική, έκανε το ρεμπέτικο τραγούδι βασικό τμήμα της ελληνικής μουσικής, ενώ  οι δεκάδες ηχογραφήσεις του αναγνωρίζονται σήμερα ως κλασικές. Απεβίωσε στις 15 Ιουνίου 1994, σε ηλικία 68 ετών και άφησε ένα κενό όχι μόνο στον κόσμο της μουσικής αλλά και στον ελληνικό πολιτισμό γενικότερα, αφού οι στοχασμοί του, τον κατέστησαν ως μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της σύγχρονης Ελλάδας.

«Πέρα όμως από τους Εσπερινούς, τον μελοποιημένο Έλιοτ, τα τραγούδια με τον Γκάτσο και τηνΠορνογραφία υπάρχει και ένας άλλος Χατζιδάκις.., ο αστός, ουμανιστής, ο αναθεωρητής της Δεξιάς» συνήθιζε να λέει ο ίδιος για τον εαυτό του.

Ένα  κείμενο που έγραψε ο ίδιος λίγο πριν το θάνατο του, επιβεβαιώνει το ανθρώπινο βεληνεκές του Μάνου Χατζηδάκι και αποδεικνύεται 18 χρόνια μετά, πιο επίκαιρο από ποτέ. Το κείμενο αυτό αφορά στον εθνικισμό, το ναζισμό, τις εκδηλώσεις «κτήνους» και το αντίδοτο αυτών, αποσπάσματα του οποίου παρατίθενται παρακάτω:

 

«Ο νεοναζισμός, ο φασισμός, ο ρατσισμός και κάθε αντικοινωνικό και αντιανθρώπινο φαινόμενο συμπεριφοράς δεν προέρχεται από ιδεολογία, δεν περιέχει ιδεολογία, δεν συνθέτει ιδεολογία. Είναι η μεγεθυμένη έκφραση-εκδήλωση του κτήνους που περιέχουμε μέσα μας χωρίς εμπόδιο στην ανάπτυξή του, όταν κοινωνικές ή πολιτικές συγκυρίες συντελούν, βοηθούν, ενυσχύουν τη βάρβαρη και αντιανθρώπινη παρουσία του.

 

Η μόνη αντιβίωση για την καταπολέμηση του κτήνους που περιέχουμε είναι η Παιδεία. Η αληθινή παιδεία και όχι η ανεύθυνη εκπαίδευση και η πληροφορία χωρίς κρίση και χωρίς ανήσυχη αμφισβητούμενη συμπερασματολογία. Αυτή η παιδεία που δεν εφησυχάζει ούτε δημιουργεί αυταρέσκεια στον σπουδάζοντα, αλλά πολλαπλασιάζει τα ερωτήματα και την ανασφάλεια. Όμως μια τέτοια παιδεία δεν ευνοείται από τις πολιτικές παρατάξεις και από όλες τις κυβερνήσεις, διότι κατασκευάζει ελεύθερους και ανυπότακτους πολίτες μη χρήσιμους για το ευτελές παιχνίδι των κομμάτων και της πολιτικής. Κι αποτελεί πολιτική «παράδοση» η πεποίθηση πως τα κτήνη, με κατάλληλη τακτική και αντιμετώπιση, καθοδηγούνται, τιθασεύονται.

 

Το φάντασμα του κτήνους παρουσιάζεται ιδιαιτέρως έντονα στους νέους. Εκεί επιδρά και το marketing. Η επιρροή από τα ΜΜΕ ενός τρόπου ζωής που ευνοεί το εμπόριο. Κι όπως η εμπορία ναρκωτικών ευνοεί τη διάδοσή τους στους νέους, έτσι και η μουσική, οι ιδέες, ο χορός και όσα σχετίζονται με τον τρόπο ζωής τους έχουν δημιουργήσει βιομηχανία και τεράστια κι αφάνταστα οικονομικά ενδιαφέρονται.»

 

Ο "Μεγάλος Ερωτικός", "Η μελαγχολία της ευτυχίας", " η Μπαλάντα των αισθήσεων και των παραισθήσεων" και άλλα έργα από τη μουσική κληρονομιά που μας άφησε, θα μας θυμίζει πάντα το Μεγαλείο του έργου του.